TRUE OPINIONS : ปฐมพยาบาล ซาลาห์ : เคสตัวอย่างที่รวดเร็ว ถูกต้องจนต้องยกนิ้วให้ทีมแพทย์ ... by "พี่หมอเอก"

พี่หมอเอก : ฟุตบอลนัดชิงชนะเลิศยูฟ่า แชมเปี้ยนส์ ลีก ปีนี้ระหว่างแชมป์เก่าสองสมัยซ้อน “ราชันชุดขาว” กับทีมขวัญใจแม่ยกอย่าง “หงส์แดง” ลิเวอร์พูล จบลงไปด้วยการเป็นแชมป์ถึงสามสมัยซ้อนของ เรอัล มาดริด พร้อมด้วยเรื่องราวในเกมการแข่งขันให้พูดถึงมากมายชนิดที่ว่า บอลจบคนไม่จบ กันเลยที่เดียว

หนึ่งเรื่องที่มีการวิพากษ์วิจารณ์กันมากมายซึ่งถือเป็นหนึ่งในจุดเปลี่ยนของเกมในวันนั้นคือ การบาดเจ็บที่หัวไหล่ของ โม ซาลาห์ กองหน้าตัวความหวังของทางฝั่ง ลิเวอร์พูล ที่เขาเป็นคนแบกทีมมาทั้งฤดูกาลด้วยการยิงแหลก ยิงไส้แตกไปถึง 40 กว่าประตูในการลงเล่นทุกรายการ

โดยหลายๆ ประตูเป็นลูกยิงช่วยชีวิต เป็นลูกยิงเฉือนชนะให้กับทีม จนส่งผลให้ ลิเวอร์พูล จบฤดูกาลในลำดับที่สามได้มารับทรัพย์ใน ยูฟ่า แชมเปี้ยนส์ ลีก ฤดูกาลหน้าต่อไป

เมื่อเขาต้องเป็นผู้รับภาระแบกทีมมาทั้งฤดูกาล ผลก็คือนัดสุดท้ายแบกต่อไปไม่ไหว โดน เซร์คิโอ รามอส สวมบทยูโดสายดำ จับล็อคแขนทุ่มเต็มๆ จนไหล่พังเดินร้องไห้ออกจากสนามตั้งแต่ 30 กว่านาทีแรกของเกมเท่านั้น

ผมคงไม่กล้าจะคิดครับว่าถ้าเขายังอยู่ในสนามเกมจะเปลี่ยนไปมั้ย เพราะจากที่เห็นๆ กันนั้นคือ อดัม ลัลลาน่า ตัวสำรองที่ลงมาแทนนั้นไม่ต่างอะไรกับการต่อให้ทีมคู่ต่อสู้ไปหนึ่งตัวเหมือนเขาไม่มีตัวตนอยู่ในสนาม วิ่งพล่านแต่ไร้ประโยชน์ จนถูกครองเกมบดเข้าใส่ แถมให้ด้วยวันร้ายๆ ที่ ลอริส คาริอุส ผู้รักษาประตูหน้าหล่อไม่มีองค์เทพองค์ใดลงมาประทับร่างจนต้องพลาดท่าเสียประตูแบบเหวอๆ ไปสองลูกกับอีกหนึ่งลูกตีลังกายิงผีจับยัดอีกหนึ่งลูก

พอเห็นจังหวะการบาดเจ็บที่หลังจากล้มลงแล้วเห็นเขานอนร้องด้วยความเจ็บปวดนั้นผมรู้สึกใจหายวูบเพราะรู้ได้ทันทีว่าอาการไม่ค่อยดีเลย ยิ่งได้เห็นภาพช้าจากการถ่ายทอดสดด้วยแล้วยิ่งทำให้เห็นสาเหตุที่ทำให้บาดเจ็บที่ดูน่ากลัวชัดเจนขึ้น

การบาดเจ็บนี้เกิดจากการถูกล็อคแขนแล้วดึงให้ล้มไปด้วยกันในท่าที่พุ่งล้มไปด้านหน้าแต่แขนซ้ายถูกดึงล็อดเอาไว้ ทำให้จังหวะล้มกระแทกพื้น หัวไหล่ข้างนั้นจึงโดนทั้งแรงกระชากจากการดึงของ รามอส แรงกระแทกที่พุ่งกระแทกพื้น มีแรงบิดจากการบิดแขนในจังหวะล้มอีก

สิ่งที่น่ากลัวที่สุดของการบาดเจ็บลักษณะนี้คือ เส้นประสาทบริเวณหัวไหล่ฉีกขาดซึ่งสามารถทำให้เขาพิการขยับแขนไม่ได้จนต้องจบอาชีพนักฟุตบอลในขณะที่กำลังรุ่งสุดขีดได้เลย
แต่หลังจากได้รับการปฐมพยาบาลแล้วเดินออกมาข้างสนามได้แบบที่เห็นจากการถ่ายทอดสดนั้นทำให้ผมรู้สึกโล่งใจ เพราะรู้ว่าเขาไม่น่าจะมีการบาดเจ็บที่เส้นประสาทแขน และไม่น่าจะมีกระดูกแตกหรือหัก น่าจะมีแค่อาการช้ำหรืออย่างมากก็เอ็นหัวไหล่อักเสบหรือฉีก ไม่อย่างนั้นคงต้องโดนหามออกจากสนามแล้ว

จนกระทั่งเขากลับลงไปในสนามอีกแป๊บนึง ก่อนล้มตัวลงนั่งร้องไห้กับพื้นสนามอีกครั้งด้วยความเจ็บปวดทั้งกาย และปวดใจ แล้วถูกพยุงแขนไว้ไม่ให้ขยับตอนที่เดินร้องไห้ออกจากสนาม  จากภาพที่เห็นนั้นผมคาดว่าน่าจะมีเอ็นหัวไหล่ฉีกซึ่งต้องใช้เวลารักษาประมาณหนึ่งเลยทีเดียว

จนถึงตอนที่นั่งเขียนบทความนี้ ผมพยายามหาข้อมูลจากการรายงานข่าวของต่างประเทศหรือจากของสโมสรลิเวอร์พูลเองก็ไม่ได้ให้อธิบายรายละเอียดของการบาดเจ็บที่เกิดขึ้นอย่างชัดเจน มีเพียงแค่บอกคร่าวๆ ว่ามีการบาดเจ็บที่เส้นเอ็นหัวไหล่ซึ่งจะต้องใช้เวลา 2-3 สัปดาห์ในการรักษาเท่านั้น

แต่อย่างไรก็ตามสิ่งที่ผมจะเขียนถึงในวันนี้ไม่ได้ต้องการจะเขียนอธิบายเรื่องการบาดเจ็บครั้งนี้นะครับ แต่ผมจะเขียนถึงการปฐมพยาบาลในสนามของแพทย์และนักกายภาพบำบัดของทีมลิเวอร์พูล ซึ่งทำได้ดีมากๆ และควรศึกษาไว้เป็นตัวอย่างกรณีศึกษาสำหรับบ้านเราเลยครับ

ประเด็นแรก จังหวะที่กรรมการสั่งหยุดเกมแล้วเรียกแพทย์ประจำทีมลงไปดูอาการนั้น จะเห็นว่ามีเพื่อนนักฟุตบอลเข้าไปดูอาการ สิ่งที่ดีคือไม่มีการช่วยดึงหรือขยับแขนข้างที่เจ็บ ถือเป็นสิ่งที่น่าชื่นชมมากๆครับ เพราะการบาดเจ็บบางอย่าง ถ้าหากมีการขยับเคลื่อนไหวที่ไม่ถูกต้องมีโอกาสจะทำให้มีการบาดเจ็บมากขึ้นได้ครับ

ประเด็นที่สอง ทันทีที่ทีมแพทย์ลงไปถึงตัว ซาลาห์ นั้น สังเกตเห็นว่ามีคนหนึ่งจัดการจับศีรษะ และลำคอให้อยู่นิ่งในท่าตรง พร้อมกับที่อีกคนก็ดำเนินการตรวจประเมินอาการไป ถือเป็นตัวอย่างที่ดีมากในการเข้าไปดูอาการบาดเจ็บในสนาม

เนื่องจากกรณีนี้ เราสงสัยการบาดเจ็บที่รุนแรงที่สุดคือการบาดเจ็บที่เส้นประสาทบริเวณหัวไหล่ จึงต้องมีการจับประคองให้ลำคอ และแขนอยู่นิ่งที่สุดเพื่อป้องกันการบาดเจ็บซ้ำที่เกิดจากการขยับ

เมื่อตรวจเส้นประสาทเรียบร้อยแล้วคลำกระดูกไหปลาร้า กระดูกบริเวณหัวไหล่ว่าคลำพบความรู้สึกมีกระดูกหักหรือไม่

จากนั้นจึงให้ลองขยับแขน ขยับหัวไหล่เพื่อดูการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ และเส้นเอ็นต้อไป

เท่าที่สังเกตการทำงานของทีมแพทย์ประจำทีม ลิเวอร์พูล ผ่านการถ่ายทอดสด ทำให้ผมประทับใจที่การตรวจการบาดเจ็บและการปฐมพยาบาลทำได้ครบถ้วน และรวดเร็วมากๆครับ

ตามกติกาของฟุตบอลอนุญาตให้ทีมงานแพทย์ประจำทีมลงไปดูอาการในสนามได้ไม่เกิน 2 คน โดยวิธีการของผมเวลาลงไปในสนาม ในฐานะแพทย์ผมจะทำหน้าที่ตรวจอาการบาดเจ็บโดยมีนักกายภาพบำบัดคอยช่วยเหลือครับ

และถ้าหากใครสังเกตเสื้อของเจ้าหน้าที่เปลสนามที่ลงไปเตรียมช่วยเหลือในวันนั้น จะเห็นว่าหนึ่งในเจ้าหน้าที่เปลนั้นเป็นแพทย์ด้วยนะครับ

ในสนามฟุตบอลระดับฟุตบอลโลกนั้น แต่ละสนามจะมีแพทย์ทำงานเพื่อความปลอดภัยของทุกคนในสนามมากมายทีเดียวครับ ไล่เรียงมาตั้งแต่แพทย์ประจำทีมแข่งขัน แพทย์ผู้ประสานงานประจำสนาม แพทย์ประจำห้องพยาบาลสำหรับนักกีฬาและผู้ตัดสิน แพทย์ประจำห้องพยาบาลสำหรับผู้ชม แพทย์ประจำข้างสนามพร้อมทีมงานพยาบาล และรถพยาบาล แพทย์ในทีมเปลสนามสองทีม

รวมๆ แล้วแต่ละสนามจะมีแพทย์ที่พร้อมทำงานนับสิบคนเลยทีเดียว

แล้วเมื่อหันกลับมามองที่สนามฟุตบอลบ้านเราบ้าง… มีสนามไหนบ้างที่มีแพทย์ทำหน้าที่ในสนามบ้างครับ ขอแค่สนามละคนเดียวเท่านั้นยังหาได้ยากเลยครับ

การทำงานกับการบาดเจ็บในสนามฟุตบอลแตกต่างจากในโรงพยาบาล แพทย์ที่มีประสบการณ์และมีความรู้ทางด้านเวชศาสตร์การกีฬา และภาวะฉุกเฉินทางด้านการกีฬาจะให้การดูแลรักษาเหตุการณ์ในสนามกีฬาได้ดีกว่าแพทย์ทั่วๆ ไป ผมมักบอกเสมอว่า #ไม่ใช่ใครก็ได้จะมานั่งเป็นแพทย์ข้างสนาม

หากจะยกระดับฟุตบอลไทย หากอยากจะให้ฟุตบอลไทยไปบอลโลกให้ได้นั้นจะต้องยกระดับมาตรฐานในทุกๆ ด้านของวงการฟุตบอลไทยไปพร้อมๆ กันครับ เราถึงจะทำฝันถึงบอลโลกให้เป็นจริงได้

…

….

“พี่หมอเอก”

โปรแกรมการแข่งขัน พร้อมช่องถ่ายทอดสด ฟุตบอลโลก 2018

ช่องทางการรับชมการถ่ายทอดสดทาง TrueID
ดูสดผ่านแอปพลิเคชั่น ทรูไอดี คลิก >>http://bit.ly/2HtYS2N
ดูสดผ่านเว็บไซต์ ทรูไอดี คลิก >>http://bit.ly/TrueIDSportsLive

ติดตามข่าวสารกีฬาได้ที่ TrueID App หรือร่วมพูดคุยกันผ่านทาง Line @TrueID ร่วมไปถึงแฟนเพจ TrueID Sports