สะบ้า (Saba) เป็นพืชไม้เครือไม้เลื่อยขึ้นตามป่าลึก ในแถบเอเชีย สะบ้าถือเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่ง ในอดีตคนโบราณนิยมนำผลแก่สุมไฟบดกับเครื่องยา แก้ตัวร้อนเป็นไข้ นำมาทาเพื่อรักษาโรคผิวหนัง ผื่นคัน กลาก เกลื้อน ต้มเป็นยาบำรุงช่วยให้สตรีคลอดบุตรง่าย (เครดิต chanapra.2468) นอกจากเป็นยารักษาโรคแล้ว คนสมัยก่อนยังนำเมล็ดสะบ้ามาใช้เป็นอุปกรณ์การละเล่น และใช้เป็นอุปกรณ์เล่นกีฬาพื้นบ้าน ซึ่งการละเล่นที่ยังมีในปัจจุบันคือ สะบ้ามอญ ที่พระประแดง และสะบ้าทอย ซึ่งเป็นกีฬาพื้นบ้านที่หนุ่มสาวนิยมนำมาเล่นแข่งขันกันในเทศการณ์วันสงกรานต์ค่ะ สะบ้ามอญ มีรูปแบบเฉพาะตัวไม่เหมือนใคร นิยมเล่นและถ่ายทอดสืบต่อกันมาแต่โบราณ โดยประเพณีของหนุ่มสาวชาวมอญโดยการเล่นสะบ้านี้อยู่ในช่วงระยะ เวลาของสงกรานต์พระประแดง อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ สืบต่อกันมานานแล้ว แบ่งออกได้เป็น ๒ ประเภท คือ (เครดิต chanapra.2468) สะบ้าหนุ่มสาว (สะบ้าบ่อน) เป็นการละเล่นที่เน้นความสนุกสนาน และการพบปะของสาว ๆ กับหนุ่มต่างหมู่บ้าน การเล่นสะบ้าจะมีในเวลากลางคืน จะมีสาวงามประจำบ่อน 7-10 คู่ ใช้ใต้ถุนเรือนหรือที่ว่างตกแต่งเป็นบ่อนสะบ้า โดยจะต้องทุบดินให้เรียบแต่งบ่อนด้วยกระดาษสีต่าง ๆ มีแสงสว่างมากเพียงพอ การละเล่นสะบ้ามีหนุ่มฝ่ายหนึ่ง และสาวฝ่ายหนึ่งแสดงสลับกันไปตามลีลาของวิธีเล่นสะบ้าพื้นเมือง ซึ่งมีประมาณ 15 ถึง 30 ท่า เช่น ทิ่นเติง จั้งฮะยู อีมายยับ ตองเก้ม อะลอง เดิง เป็นต้น (เครดิต chanapra.2468) สะบ้าช้าง (สะบ้าทอย) นิยมนำมาเป็นกีฬาพื้นบ้าน ที่เน้นการแข่งขันรู้แพ้รู้ชนะ การเล่นสะบ้าทอยต้องใช้ความตั้งใจสูง และต้องมีความชำนาญในการเล่น การเล่นสะบ้าทอยจะทอยกันจนกว่ารู้แพ้รูู้ชนะ และอาจจะมีรางวัลเป็นการตอบแทนด้วย โดยจะมีพื้นที่กั้นคอกเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้ามีขนาดกว้าง 2 เมตร ยาว 20 เมตร ตั้งลูกสะบ้าฝั่งละ 8 ลูกเท่า ๆกัน การทอยนั้นจะทอยจากฝั่งหนึ่งไปยังลูกสะบ้าที่เป็นเป้าหมายของฝ่ายตรงข้ามสลับกันไป ฝั่งไหนลูกสะบ้าที่ตั้งอยู่หมดก่อนถือว่าแพ้ เห็นประโยชน์เยอะแบบนี้ก็ยังมีข้อเสีย ตามโบราณ ผู้เฒ่าผู้แก่ว่าไว้ว่า หากเจอกับเถาเครือสะบ้าห้ามข้ามหรือนอนใต้ต้น และห้ามตัดเครือสะบ้าเด็ดขาด เพราะจะทำให้เราเป็นบ้าหรือสติฟั่นเฟืองได้ อันนี้เป็นความเชื่อส่วนบุคคลนะคะ โปรดใช้วิจารณญาณด้วยค่ะ
