เวลาเราจะออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา แน่นอนว่าหลายคนเคยประสบปัญหา เวลาทำกิจกรรมอะไรก็ตาม แล้วเจ็บส้นเท้า ลามยันฝ่าเท้าบ้างไหม? มีความรุนแรงมากแค่ไหน จะถึงขั้นขึ้นเขียงไหมนะ วันนี้จะนำข้อมูลมานำเสนอผ่านบทความนี้ เรื่องความเข้าใจในอาการปวดส้นเท้า ลามยันฝ่าเท้าด้วย มันคืออาการอะไร มีผลกระทบยังไงกับการเล่นกีฬา Credit pic : https://www.pexels.com/search/foot%20pain/ อาการนี้เรียกว่า Plantar Fasciitis (อาการเอ็นใต้ฝ่าเท้าอักเสบ) หรือที่เรียกกันสั้นๆว่า "รองช้ำ" มันคืออาการพังผืดของเอ็นใต้ฝ่าเท้าอักเสบ ทำให้รู้สึกตึง เจ็บบริเวณส้นเท้ามากเป็นพิเศษ Credit pic : https://pixabay.com/images/search/foot%20anatomy/ ใต้ฝ่าเท้าของเราจะมีเอ็นชื่อว่า Plantar Fascia ที่เชื่อมกับกระดูกข้อนิ้วเท้าบริเวณใต้ฝ่าเท้า และ Calcaneus (Heel : ส้นเท้า) มีผลในการเคลื่อนไหวด้วย Plantar Flexion และ Dorsiflexion อย่างมากในการเล่นกีฬาแทบทุกชนิดเลย อาการที่พบ อาการเจ็บใต้ฝ่าเท้าจะเริ่มจากเจ็บที่ส้นเท้าก่อน อาจจะจี๊ดๆ แสบๆตรงบริเวณนั้น เป็นๆหายๆ แต่หลังๆจะเริ่มลามมาที่ฝ่าเท้า ซึ่งเป็นการบาดเจ็บที่ไม่ได้รุนแรงจนถึงขั้นผ่าตัด แต่ทรมานมากในระดับหนึ่ง (ดูง่ายๆคือจะปวดเท้าเมื่อสัมผัสพื้นหลังตื่นนอน หรือหลังทำกิจกรรมต่างๆ เช่น หลังออกกำลังกายหรือหลังเล่นกีฬา ทั้ง outdoor และ indoor) บางรายอาจจะมีการฉีกขาดช่วง Plantar Fascia ซึ่งเป็นผลมาจาก Area of microtear จะเกิดที่เส้นใยของส่วนนั้น ที่อยู่ใกล้ Heel spur หรือรอยเชื่อมระหว่าง Plantar Fascia กับกระดูก Calcaneus จะรู้สึกเจ็บมากที่สุด แต่ในกรณีรองช้ำ ไม่ได้รุนแรงถึงขั้นผ่าตัด สามารถรักษาให้หายได่ Credit pic : https://www.pexels.com/search/foot/ สาเหตุ 1. การเปลี่ยน movement กะทันหัน ขณะเล่นกีฬาหรือออกกำลังกาย ทำให้ช่วงเอ็นใต้ฝ่าเท้าหดตัวกะทันหัน ทำให้เกิดการตึงตัวบริเวณนั้นได้ง่ายกว่า 2. เท้าแบน (Flat Foot) เป็นได้ทั้งเกิดโดยกรรมพันธุ์ และเกิดจากการยืน-เดินที่ผิดอิริยาบถ มีโอกาสทำให้เกิดรองช้ำได้ง่ายกว่าคนที่เท้าปกติ ***ข้อแตกต่างของเท้าแบนกับรองช้ำ เท้าแบนจะไม่มีการอักเสบเลย ส่วนรองช้ำมีการอักเสบเวลาเราทำกิจกรรมของร่างกายนั้นๆ 3. เลือกรองเท้าไม่เหมาะสม เช่น รองเท้าที่ไม่มีส่วนนูนใต้พื้นรองเท้าเพื่อ Support บริเวณใต้อุ้งฝ่าเท้าขณะออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา 4. ปัญหาบริเวณเอ็นร้อยหวายผิดปกติ เช่น เอ็นร้อยหวายยึด Credit pic : https://pixabay.com/images/search/foot%20anatomy/ แนวทางแก้ปัญหา 1. ปรับเรื่องการใส่รองเท้า ควรให้มีส่วนนูนบริเวณใต้อุ้งฝ่าเท้าเพื่อลด Impact ขณะออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา หรือถ้าเป็นไปได้ ใส่ที่หนุนเท้า อุปกรณ์รองรับ ใส่รองเข้าไปด้วย ให้พอดีเท้าที่สุด 2. ใช้ Roller Massage หรือเหยียบขวดเล็กๆที่แข็งแรง ค่อยๆกลิ้งเข้าบริเวณที่เจ็บ เพื่อบริหาร คลายความตึงของกล้ามเนื้อบริเวณอุ้งฝ่าเท้า 3. ทานยากลุ่ม NSAIDs ที่มีส่วนของสเตียรอยด์ เพื่อลดการอักเสบเนื่องจากการเกิดพังผืด บางรายอาจจะฉีดซึ่งใช้เวลาฟื้นตัวยาวนาน 4. ทำกายภาพฟื้นฟูสภาพใต้ฝ่าเท้า ให้กลับมาเป็นปกติ หากไม่ทุเลาลงให้ไปพบแพทย์เพื่อดูความผิดปกติ และทำการรักษาต่อไป 5. บริหารบริเวณอุ้งใต้ฝ่าเท้า ในนักกีฬาควรปรับ load of intensity ลงตามความเหมาะสม
