ซน โกคู : ผู้กอบกู้ หรือ หายนะ ของชาวโลกใน ดราก้อนบอล?
หากเอ่ยถึง ดราก้อนบอล หนึ่งในตัวละครที่เป็นที่รักและขวัญใจเด็กน้อย รวมไปถึงเด็กโข่งที่เติบโตขึ้นมากับการ์ตูนเรื่องนี้ คงจะหนีไม่พ้น ซน โกคู หรือที่บ้านเรารู้จักกันว่า โงกุน
นักสู้ชาวดาวไซยาผู้นี้ คือคนที่ช่วยปกป้องโลกจากภัยคุกคามจากผู้ร้ายทั้งจากบนโลกและต่างดาวมาแล้วหลายต่อหลายครั้ง แถมบางทีถึงขั้นต้องเสียสละตัวเองด้วยซ้ำ จนทำให้เขากลายเป็น ฮีโร่ ของใครหลายคน
อย่างไรก็ดี มันเป็นเช่นนั้นจริงหรือ?
นักสู้ผู้ยิ่งใหญ่
ชีวิตของ ซน โกคู เริ่มต้นอย่างปริศนา เมื่อในตอนแรก เขาเป็นเหมือนคนป่า ที่ไม่รู้จักแม้กระทั่งรถยนต์ จนกระทั่งมาพบกับ บลูมา ลูกสาวบริษัทแคปซูล ซึ่งเป็นเจ้าของสิ่งประดิษฐ์ล้ำสมัยมากมาย
Photo : dragonball.wikia.com
ความที่เขามีฝีไม้ลายมือในการต่อสู้ ทำให้บลูมา ให้เขามาเป็นเหมือนบอดี้การ์ดส่วนตัว ในการตามหาดราก้อนบอล ทั้ง 7 ลูก เพื่อขอให้ความปรารถนาเป็นจริง (การมีแฟน) และมันก็เป็นจุดเริ่มต้นในการก้าวขึ้นมาสู่การเป็นนักสู้ผู้ยิ่งใหญ่ของเขา
เพราะเมื่อเวลาผ่านไป มันก็ทำให้รู้ว่าแท้จริงแล้ว โกคู คือชาวไซยา ที่ถูกส่งขึ้นยานอวกาศ เพื่อมาทำลายโลก แต่ดันตกเหวแล้วหัวกระแทกสมองกระทบกระเทือน จนกลายเป็นเด็กหนุ่มที่ใสซื่อบริสุทธิ์
นั่นจึงทำให้เขามีพละกำลังมากกว่ามนุษย์ทั่วไป แถมยังสามารถเพิ่มพลังของตัวเองให้สูงขึ้นตอนที่แปลงร่างเป็นลิงยักษ์อย่างไม่ตั้งใจ หากเห็นพระจันทร์เต็มดวง
อย่างไรก็ดี โกคู ไม่ได้มีเพียงกำลังที่แข็งแกร่งเท่านั้น เพราะแม้ว่าจิตใจของเขาจะใสซื่อบริสุทธิ์จนบางครั้งอาจดูว่าซื่อบื้อเกินไป แต่หากเป็นเรื่องต่อสู้แล้ว เขาคืออัจฉริยะในด้านนี้อย่างแท้จริง
ด้วยความเป็นชาวไซยา ที่มีความชื่นชอบในการต่อสู้อยู่ในสายเลือด ทำให้โกคู สามารถเรียนรู้ทักษะวิชาในการต่อสู้ภายในระยะเวลาอันรวดเร็ว อย่างตอนต้นเรื่อง เขาสามารถใช้พลังคลื่นเต่า หลังจากเห็นผู้เฒ่าเต่าใช้เพียงแค่ครั้งเดียว (แม้จะไม่แรงก็ตาม)
ในขณะเดียวกัน โกคู ก็เป็นตัวละครที่มีกลยุทธ์ในการต่อสู้ที่หลากหลาย และเป็นคนคิดเร็วทำเร็ว ซึ่งสิ่งเหล่านี้ถือเป็นคุณสมบัติสำคัญที่ทำให้เขาสามารถเอาชนะคู่ต่อสู้มาแล้วหลายต่อหลายครั้ง
Photo : www.deviantart.com
ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ โกคู จึงกลายเป็นตัวหลักในการต่อกรกับเหล่าร้าย ทั้งบนโลก และมนุษย์ต่างดาวที่แวะเวียนเข้ามารุกราน ไม่ว่าจะเป็น กองทัพแดง พิคโกโร เบจิตา ฟรีเซอร์ ไปจนถึง เซลล์
แต่ผลงานที่โดดเด่นที่สุด คือการรวบรวมลูกบอลพลังจากคนทั้งโลกในการต่อสู้กับ จอมมารบู ก่อนจะได้รับความช่วยเหลือจาก มิสเตอร์ซาตาน ในการขอร้องชาวโลก จนมีพลังมากพอที่สามารถจัดการกับจอมมารบูร่างชั่วได้สำเร็จ
"มนุษย์โลกทั้งหลาย ขอร้องล่ะ ช่วยมอบพลังให้ทีเถอะ ความช่วยเหลือของทุกคน จำเป็นต่อเรานะ ชูมือขึ้นฟ้าสิเร็วเข้า" โกคูบอกกับชาวโลก
มันจึงทำให้โกคู ได้รับการยกย่องชื่นชมในฐานะฮีโร่ผดุงความยุติธรรม จากผู้อ่านและคอการ์ตูนมาโดยตลอด จากการที่ช่วยให้โลกรอดพ้นจากน้ำมือของเหล่าร้ายมาแล้วหลายครั้ง
แต่ในความเป็นจริง เขาคู่ควรกับสถานะนี้จริงหรือ?
คลั่งไคล้การต่อสู้เกินไป
แม้ว่าโกคู จะมีลักษณะของฮีโร่ และกอบกู้โลกให้พ้นจากภยันตรายมาแล้วหลายต่อหลายครั้ง แต่ในความเป็นจริง ตัวเขาเองอาจจะเป็นต้นเหตุแห่งการทำลายล้างที่เกิดขึ้นบนโลกทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจ
Photo : medium.com
เริ่มตั้งแต่ช่วงเริ่มต้นที่เขากลายเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตของ ซน โกฮัง มนุษย์โลกที่เก็บเขามาเลี้ยงตั้งแต่เด็กโดยไม่รู้ตัว หลังแปลงร่างเป็นลิงยักษ์และเผลอเหยียบปู่บุญธรรมจนสิ้นชีพ
หรือเป็นต้นเหตุสำคัญที่ทำให้ ราดิซ ซึ่งเป็นชาวไซยา และเป็นพี่น้องของเขาบุกมายังโลก เพื่อตามหาตัวเขา ที่กลายเป็นจุดเริ่มต้นของการต่อสู้ที่ทำให้โลกแทบต้องพังพินาศ หรือจุดเริ่มต้นที่ทำให้ไข่ของจอมมารบูฟักเร็วขึ้น หลังต่อสู้กับเบจิต้า ในร่างที่ถูกควบคุมจิตใจ
แต่สิ่งที่สร้างความเสียหายให้กับโลกมากที่สุด คือนิสัยรักการต่อสู้ในระดับที่เรียกว่าคลั่งไคล้
ด้วยความเป็นชาวไซยาซึ่งเป็นเผ่าพันธุ์ของนักรบ ทำให้ โกคู ชื่นชอบในการต่อสู้มาก แม้ว่าในตอนแรก การต่อสู้ของเขามีขึ้นเพื่อพิทักษ์โลก หรือปราบปรามเหล่าร้ายที่มารุกราน แต่เมื่อเวลาผ่านไปมันกลับกลายเป็น "ความสนุก"
แทบจะเรียกได้ว่าการต่อสู้คือสิ่งบันเทิงสำหรับ โกคู ทำให้หลายต่อหลายครั้งที่เขามีโอกาสจัดการเหล่าร้ายให้สิ้นซาก แต่เขากลับเลือกที่จะปล่อยศัตรูไป เพื่อให้มันไปเพิ่มพลังแล้วกลับมาสู้กับเขาอีกครั้ง
ไม่ว่าจะเป็นการต่อสู้กับ เบจิต้า ที่ โกฮัง ลูกชายของ โกคู ในร่างลิงยักษ์เล่นงานเบจิต้าจนหมดสภาพ แต่ในขณะที่ คุริริน กำลังจะฉวยโอกาสนี้ฆ่าเบจิตาทิ้ง ก็กลับโดนห้ามจาก โกคู ที่สื่อสารด้วยโทรจิต หลังจากตัวเองก็เกือบไม่รอดแล้วเช่นกัน
Photo : asapland.com
"หยุดก่อน คุริริน ขอโทษนะปล่อยหมอนั่นไปเถอะ ขอร้องล่ะ ขอให้ฉันเอาแต่ใจตัวเองสักครั้ง ฉันรู้ รวมถึงความร้ายกาจที่ยากจะหาที่เปรียบของเบจิต้ามันด้วย ฉันก็อธิบายไม่ถูกหรอก แต่เมื่อกี๊ที่เห็นหมอนั่นกำลังจะตาย ฉันถึงคิดได้ว่าปล่อยให้ตายเสียดายออก" โกคูห้ามคุริริน
"ฉันฝึกฝนอยู่กับท่านไคโอ เพราะตั้งใจจะเป็นสุดยอดของโลก แต่เจ้าเบจิต้านั่นดันเก่งกว่าฉัน บอกตามตรงว่าฉันกลัว แต่ส่วนหนึ่งในใจก็รู้สึกตื่นเต้นมากเหมือนกับตอนที่สู้กับพิคโกโร"
"นิสัยแย่ๆ แบบนี้คงเป็นเพราะฉันเป็นชาวไซย่าเหมือนกันล่ะมั้ง ต่อไปฉันจะมีพลังแบบเบจิต้า แล้วเอาชนะให้ได้อย่างแน่นอน ฉันรู้ว่ากำลังทำผิด แต่ขอร้องล่ะขอให้ฉันจัดการเองเถอะ"
หรือแม้กระทั่งในภาคเซลล์ ทั้งที่ตัวเองเอ่ยปากขอยอมแพ้ต่อ เซลล์ และยกการต่อสู้ให้ โกฮัง รับช่วงต่อไป แต่กลับเอาถั่วเซียนไปให้เซลล์กิน โดยบอกว่าเป็นการต่อสู้ที่ไม่แฟร์ เพราะเซลล์สูญเสียพลังตอนสู้กับเขา
มันจึงเป็นเส้นบางๆ ที่อยู่ระหว่างความใสซื่อบริสุทธิ์ และความบ้าบิ่น เพราะมันคือการยื่นหอกให้ศัตรูที่แท้ทรู แถมยังให้ลูกหรือชาวโลก ต้องมาเสี่ยงชีวิต เพราะการตัดสินใจที่เอาแต่ใจของเขา
อย่างไรก็ดี นี่ไม่ใช่สิ่งเดียวที่เขาถูกตำหนิ
พ่อที่แย่และสามีที่ไม่ได้เรื่อง
จริงอยู่ที่ โกคู อาจจะเป็นนักสู้ที่แข็งแกร่ง แต่นั่นอาจจะเป็นความเก่งเพียงอย่างเดียวของเขา เพราะชีวิตที่นอกเหนือจากการต่อสู้ของเขา โดยเฉพาะชีวิตครอบครัว เรียกได้ว่าล้มเหลวอย่างสิ้นเชิง
ด้วยความที่เป็นคนรักการต่อสู้ ทำให้ชีวิตของ โกคู โฟกัสอยู่กับสิ่งนี้อยู่เสมอ จนบางทีหลงลืมความสำคัญของคนในครอบครัวไป และมักทะเลาะกับ จีจี้ ภรรยาในเรื่องนี้อยู่เสมอ ครั้งหนึ่งเขาโดน จีจี้ โกรธจนควันออกหูที่พา โกฮัง ไปฝึกฝนแทนที่จะให้เรียนหนังสือ
Photo : tenor.com
"พูดส่งๆ ออกมาแบบนั้นได้ยังไง อย่ามาล้อเล่นนะ คุณน่ะ เอาแต่รบกวนเวลาเรียนของโกฮังตั้งเยอะแล้วนะ" จีจี้พูดกับโกคูด้วยท่าทีที่โกรธสุดขีด
"ฉันนะ เพื่อการเรียนของโกฮัง ถึงกับซื้อชุดการเรียนการสอน แล้วยังอุตส่าห์มีเตียงที่หลับแล้วยังเรียนได้อีกนะ นี่ยังกล้ามาขอฝึกวิชาให้โกฮังอีกอย่างนั้นเหรอ"
นอกจากนี้การที่เป็นคนชื่นชอบในการต่อสู้ ยังเป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้โกคู ต้องทิ้งครอบครัวไว้ข้างหลังหลายครั้ง จากการเสียสละตัวเองจนสิ้นชีวิต โดยไม่ได้คิดถึงลูกเมียว่าจะต้องเจ็บปวดแค่ไหน
ยกตัวอย่างเช่น โกฮัง แทบจะไม่ได้รู้จัก โกคู อย่างจริงจัง แม้ว่าพ่อจะอยู่ใกล้ๆ แต่กลับไปสนิทกับ พิคโคโร อดีตศัตรู ที่รับเลี้ยงดู โกฮัง หลังโกคูตายไปในการสู้กับ ราดิซ จนทำให้ โกฮัง นับถือ พิคโกโร เป็นทั้งพ่อคนที่สองและอาจารย์
หรือ โกเทน ที่รู้สึกว่าพ่อกลายเป็นคนแปลกหน้า เมื่อไม่ได้พบกันเลยตลอด 7 ปี ที่ โกคู ขึ้นไปใช้ชีวิตบนสวรรค์ ก่อนจะได้เจอกันอีกครั้งในศึกชิงเจ้ายุทธภพที่ โกคู ได้รับอนุญาตมาลงแข่งเป็นกรณีพิเศษ
แม้ว่ามันอาจจะบอกไม่ได้ว่า โกคู รู้สึกกับลูกอย่างไร แต่สิ่งที่แสดงให้เห็นมาโดยตลอด คือการใช้นิสัยรักการต่อสู้ของเขานำชีวิตไป
ยกตัวอย่างเช่นตอนที่ส่งลูกไปสู้กับ เซลล์ ขนาด พิคโกโร ที่ไม่ใช่พ่อแท้ๆ ยังทักท้วงด้วยความเป็นห่วงว่า โกฮัง ไม่ได้ชอบการต่อสู้ แถมการส่งไปเจอกับศัตรูระดับนี้ จะนำอันตรายมาสู่ลูกตัวเอง แต่ โกคู ก็ยังดึงดันที่จะให้ลูกไปเสี่ยง
Photo : deviantart.com
"สู้เขาโกฮังลูกพ่อ ดึงความสงบสุขกลับคืนมาสู่โลกให้ได้" โกคู บอกกับ โกฮัง ก่อนสู้กับ เซลล์
แน่นอนว่าหากเทียบกับ บาร์ล็อค พ่อของเขาที่แม้กระทั่งจำชื่อลูกก็ยังจำไม่ได้ มันอาจจะดีกว่านิดหนึ่ง แต่มันยังน้อยไป กับความเป็นพ่อและหัวหน้าครอบครัว ทำให้ เมื่อยามที่โลกสงบสุข เขาเป็นคนหนึ่งที่ประสบปัญหาในการใช้ชีวิต
แม้อาจจะดูเป็นมุกตลก แต่มันก็สะท้อนให้เห็นว่าแม้จะเป็นฮีโร่ผู้กอบกู้โลก แต่เมื่อสถานการณ์เปลี่ยนไป ก็สามารถทำให้วีรบุรุษ กลายเป็น "คนอื่นคนไกล" ทั้งในสังคมและครอบครัวได้
และสถานการณ์เช่นนี้ก็ดันไปคล้ายกับ ซามูไรในยุคเอโดะ ที่เมื่อไม่มีสงคราม พวกเขาก็กลายสภาพเป็นเหมือนคนว่างงาน และขาดรายได้ จนตกเป็นเบี้ยล่างของพวกพ่อค้า จากการไปกู้หนี้ยืมสินมา
แม้ไม่รู้ว่าสิ่งนี้เป็นเหตุบังเอิญหรือตั้งใจ แต่สิ่งหนึ่งที่ยืนยันได้ คือการที่อาจารย์อาคิระ โทริยามะ ผู้เขียน ไม่ชอบสถานะ "ฮีโร่" ของโกคูตอนที่ผลงานของเขาถูกทำเป็นอนิเมะเอาเสียเลย
Photo : www.deviantart.com
"โดยพื้นฐานแล้ว ซน โกคู ในดราก้อนบอล ไม่ได้ต่อสู้เพื่อผลประโยชน์ของคนอื่น แต่เพราะเขาอยากจะสู้กับคนเก่งๆ เท่านั้นเอง" อาคิระ โทริยามะ ให้สัมภาษณ์กับนิตยสาร WIRED Japan เมื่อปี 1997
"ดังนั้นพอดราก้อนบอลเป็นอนิเมะสำหรับผู้ชมทั่วไป ผมจึงรู้สึกไม่ค่อยพอใจกับความเป็น 'วีรบุรุษผู้ผดุงความยุติธรรม' ที่หลายคนมอบให้เขา"
"ซึ่งตรงนี้ผมเดาว่า ผมคงไม่สามารถทำให้พวกเขาเห็นถึงองค์ประกอบของความเลวร้ายต่างๆ ที่แทรกตัวอยู่ภายใต้เงาเหล่านั้น"
สิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าแม้แต่ผู้เขียน ก็ยังพยายามจะสื่อให้เห็นความเลวร้ายจากนิสัยส่วนตัวของโกคู ที่มักจะสอดแทรกอยู่ในมังงะของเขาตลอด 11 ปีที่โลดแล่นอยู่บนแผงหนังสือ
แต่ถึงอย่างนั้น ใช่ว่าผู้คนจะเกลียดเขา แถมยังตรงกันข้าม
ฮีโร่ตลอดกาล
แม้ว่าจะเต็มไปด้วยความซาดิสต์ แต่ถึงอย่างนั้น ผู้คนก็ยังยกย่องให้ โกคู เป็นพระเอกในดวงใจ
เนื่องจาก เขายังมีคุณสมบัติของการเป็นพระเอกการ์ตูนญี่ปุ่นที่ดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งความใสซื่อบริสุทธิ์ของเขา
หนึ่งในตัวอย่างที่ชัดเจนตอนที่สู้กับกองทัพแดง ที่ โกคู ไม่ยอมต่อสู้กับหุ่นยนต์ที่ไม่ได้ทำร้ายเขา ก่อนที่หุ่นยนต์ตัวนั้นจะกลับมาตอบแทนเขาภายหลัง และช่วยให้เขาเอาชนะกองทัพแดงได้สำเร็จ
Photo : www.reddit.com
ในขณะเดียวกัน โกคู ก็ยังมีความรักในพวกพ้อง แม้ว่าเขาจะชื่นชอบในการต่อสู้ แต่ทุกครั้งมันคือการปกป้องเหล่าเพื่อนๆ และคนในครอบครัว นอกจากนี้เขายังพยายามพัฒนาตัวเองอยู่เสมอเพื่อให้ตัวเองแข็งแกร่งขึ้น ที่แทบจะเรียกได้ว่าเป็น นิสัยในอุดมคติของพระเอกในนิตยสารจัมป์ เลยทีเดียว
ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ โกคู กลายเป็นตัวละครมีผู้คนชื่นชอบมาโดยตลอด โดยจากผลสำรวจของนิตยสารจัมป์ในปี 1995 เขาได้รับการโหวตเป็นอันดับ 1 ด้วยคะแนน 10,492 คะแนน ทิ้งห่าง เบจิตา อันดับ 2 ถึงเกือบ 3,000 คะแนน
หรือในการจัดอันดับ ตัวละครจากดราก้อนบอลขวัญใจตลอดกาล เขาก็ยังมาเป็นที่หนึ่งด้วยคะแนน 6,235 คะแนน โดยทิ้งอันดับ 2 เบจิตา เจ้าเก่ากว่า 3,000 คะแนน
สิ่งนี้แสดงให้เห็นถึงความนิยมในตัวเขา ในขณะเดียวกันก็ยังสะท้อนถึงมิติของตัวละครในมังงะญี่ปุ่นที่เป็นมากกว่าขาวหรือดำ และทำให้ ดราก้อนบอล กลายเป็นหนึ่งในมังงะยอดนิยมตลอดกาล
ที่ไม่ว่าจะเป็น "ผู้กอบกู้หรือหายนะ" แต่ "โกคู" ก็เป็นตัวละครที่ผู้คน "รัก" มาตลอด 30 ปีที่ผ่านมา
แหล่งอ้างอิง
https://www.katharinemccain.com/single-post/2019/02/23/Goku-A-Character-Study
https://www.animefeminist.com/perspectives-how-dragon-ball-z-helped-me-fight-back-against-toxic-masculinity/
https://medium.com/@OdieEsty/the-white-washing-of-goku-906c189def60
https://www.kanzenshuu.com/translations/wired-japan-1997-akira-toriyama-interview/
https://www.animenewsnetwork.com/news/2012-10-23/top-10-shonen-jump-manga-by-all-time-volume-sales
https://www.cbr.com/vegeta-is-better-than-goku/
https://www.kanzenshuu.com/forum/viewtopic.php?t=37550
https://www.cbr.com/goku-dragon-ball-z-not-protagonist/
-------------------------------------------------